Category Archives: Python

Python – Trình thông dịch Python

Trong bài này chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về cách sử dụng trình thông dịch Python.

Như đã nói ở phần trước, có 2 cách để chạy các đoạn code Python. Một là dùng trực tiếp trong trình thông dịch, hai là chạy trên file script riêng.

C:\Users\PhoCode\python hello_world.py
Hello World!

Ở trên là cách sử dụng bằng cách viết file script.

Trình thông dịch Python

Nhưng trong phần này chúng ta sẽ không viết code trong file riêng mà chúng ta sẽ dùng trình thông dịch Python. Trình thông dịch này rất hữu ích cho việc khám phá thế giới của Python. Mỗi khi chúng ta muốn test một hàm, một module nào đó… cách nhanh nhất là mở trình thông dịch Python lên và test chứ ngồi tạo một file script rồi viết thì mất thời gian quá. Để chạy trình thông dịch Python, bạn mở terminal lên (trong Windows là Command Prompt – cmd) rồi gõ lệnh python.exe.

C:\Users\PhoCode>python.exe 
Python 3.5.1 (v3.5.1:37a07cee5969, Dec 6 2015, 01:38:48) [MSC v.1900 32 bit (Intel)] on win32
Type "copyright", "credits" or "license()" for more information.
>>>

Python sẽ hiện ra câu giới thiệu với tên, phiên bản… ở đây mình dùng là phiên bản 3.5.1. Sau đó là dấu nhắc lệnh >>> đặc trưng của Python. Nếu muốn thoát Python, bạn gõ lệnh quit() hoặc exit().

Bây giờ chúng ta tìm hiểu một số lệnh cơ bản.

>>> credits
    Thanks to CWI, CNRI, BeOpen.com, Zope Corporation and a cast of thousands
    for supporting Python development.  See www.python.org for more information.

Như trong dòng giới thiệu của Python, bạn có thể gõ credits, copyright, hoặc license() để xem một số thông tin. Như trên mình gõ credits, Python hiện ra thông tin của những tổ chức đã góp phần phát triển nên Python.

>>> copyright
Copyright (c) 2001-2011 Python Software Foundation.
All Rights Reserved.

Copyright (c) 2000 BeOpen.com.
All Rights Reserved.

Copyright (c) 1995-2001 Corporation for National Research Initiatives.
All Rights Reserved.

Copyright (c) 1991-1995 Stichting Mathematisch Centrum, Amsterdam.
All Rights Reserved.

Lệnh copyright hiện ra thông tin bản quyền của ngôn ngữ Python.

Lệnh license() hiện ra quy định sử dụng của Python. Khi dùng lệnh này, Python chỉ hiện ra từng đoạn ngắn chứ không hiện hết, bạn bấm Enter để Python hiện ra dần dần hoặc bấm q để thoát.

Lệnh help()

Lệnh help cung cấp các thông tin trợ giúp cho bạn trong việc sử dụng Python.

>>> help
Type help() for interactive help, or help(object) for help about object.
>>> 

Có hai cách để dùng trợ giúp. Bạn có thể gõ help() và Python sẽ chuyển sang chế độ trợ giúp, hoặc gõ help(<tên>) để nhận ngay trợ giúp về tên của một thành phần nào đó trong Python.

Ví dụ, gõ help(True) thì Python sẽ hiện ra thông tin về các đối tượng bool.

Help on bool object:

class bool(int)
 |  bool(x) -> bool
 |  
 |  Returns True when the argument x is true, False otherwise.
 |  The builtins True and False are the only two instances of the class bool.
 |  The class bool is a subclass of the class int, and cannot be subclassed.
 |  
 |  Method resolution order:
 |      bool
 |      int
 |      object
 |  
 |  Methods defined here:
 |  
 |  __and__(...)
 |      x.__and__(y) <==> x&yhelp()

 ...

Nếu phần thông tin trợ giúp quá dài, bạn bấm Enter để python tiếp tục hiện ra. Nếu muốn thoát thì bấm phím q.

Bây giờ chúng ta thử gõ help() để chuyển sang chế độ trợ giúp.

>>> help()

Welcome to Python 2.7!  This is the online help utility.

If this is your first time using Python, you should definitely check out
the tutorial on the Internet at http://docs.python.org/tutorial/.

Enter the name of any module, keyword, or topic to get help on writing
Python programs and using Python modules.  To quit this help utility and
return to the interpreter, just type "quit".

To get a list of available modules, keywords, or topics, type "modules",
"keywords", or "topics".  Each module also comes with a one-line summary
of what it does; to list the modules whose summaries contain a given word
such as "spam", type "modules spam".

help> 

Đoạn giới thiệu về chế độ trợ giúp của Python hiện ra, nếu muốn thoát thì bạn gõ quit.

Tại đây bạn có thể gõ vào tên của bất kỳ thành phần nào có trong Python và Python sẽ in ra đầy đủ thông tin của thành phần đó. Ngoài ra nếu bạn chưa biết hết tên về các thành phần có trong Python, bạn có thể gõ modules và Python sẽ hiện ra tên các module có trong Python, gõ keywords để Python hiện ra danh sách các từ khóa, gõ topics để Python hiện ra danh sách các chủ đề.

help> keywords

Here is a list of the Python keywords.  Enter any keyword to get more help.

and                 elif                if                  print
as                  else                import              raise
assert              except              in                  return
break               exec                is                  try
class               finally             lambda              while
continue            for                 not                 with
def                 from                or                  yield
del                 global              pass

keywords để hiện ra danh sách các từ khóa trong Python. Sau đó bạn có thể gõ một từ khóa nào đó và Python sẽ cung cấp thông tin của từ khóa đó. Modules và topics cũng tương tự.

help> if
The "if" statement
******************
The "if" statement is used for conditional execution:
if_stmt ::= "if" expression ":" suite
 ( "elif" expression ":" suite )*
 ["else" ":" suite]
It selects exactly one of the suites by evaluating the expressions one
by one until one is found to be true (see section *Boolean operations*
for the definition of true and false); then that suite is executed
(and no other part of the "if" statement is executed or evaluated).
If all expressions are false, the suite of the "else" clause, if
present, is executed.
Related help topics: TRUTHVALUE
help>

Ở trên mình gõ từ khóa if và Python hiện ra thông tin của từ khóa này.

Viết code trong Python

Đây mới là sự tiện lợi bậc nhất mà Python đem lại.

>>> 2 + 4
6
>>> 5 * 56
280
>>> 5 - 45
-40
>>> 

Bạn có thể dùng Python làm một chiếc máy tính. Khi bạn gõ một biểu thức nào đó, Python sẽ tính toán ngay và trả lại kết quả cho bạn.

>>> a = 3
>>> b = 4
>>> a**b
81
>>> a == b
False
>>> a < b True >>>

Ngoài ra bạn có thể định nghĩa biến và thực hiện tính toán trên chúng. Lưu ý ** là phép lấy lũy thừa nhé.

>>> class Car:
...   pass
... 
>>> def function():
...   pass
... 
>>> for i in range(5):
...   print (i)
... 
0
1
2
3
4
>>> 

Bạn có thể định nghĩa lớp, hàm, các lệnh điều khiển… Lưu ý là bạn phải nhớ bấm Tab để thụt dòng vì Python dùng dấu thụt dòng này để nhận biết các câu lệnh và khối lệnh. Khi muốn thoát khỏi một khối lệnh thì bạn bấm Enter hai lần.

>>> import os
>>> os.getcwd()
C:\\Python

Ở trên chúng ta báo với Python là chúng ta sẽ sử dụng module os bằng câu lệnh import, sau đó chúng ta dùng phương thức getcwd() để lấy đường dẫn thư mục hiện tại.

Cuối cùng, nếu bạn muốn thoát Python, gõ lệnh quit() hoặc exit(), cái nào cũng được.

Triết lý Python – The Zen of Python

Đây chắc là một bài thơ hay cái gì đó mình cũng không rõ ^^. Để hiện ra đoạn “triết lý” này thì bạn gõ import this.

>>> import this
The Zen of Python, by Tim Peters

Beautiful is better than ugly.
Explicit is better than implicit.
Simple is better than complex.
Complex is better than complicated.
Flat is better than nested.
Sparse is better than dense.
Readability counts.
Special cases aren't special enough to break the rules.
Although practicality beats purity.
Errors should never pass silently.
Unless explicitly silenced.
In the face of ambiguity, refuse the temptation to guess.
There should be one-- and preferably only one --obvious way to do it.
Although that way may not be obvious at first unless you're Dutch.
Now is better than never.
Although never is often better than *right* now.
If the implementation is hard to explain, it's a bad idea.
If the implementation is easy to explain, it may be a good idea.
Namespaces are one honking great idea -- let's do more of those!

 

Python – Giới thiệu về ngôn ngữ Python

Python là một ngôn ngữ lập trình mạnh mẽ và lý tưởng dành cho người mới bắt đầu học lập trình. Series hướng dẫn lập trình Python này cung cấp những kiến thức từ cơ bản đến nâng cao, sau khi hoàn thành series, bạn sẽ có đủ kiến thức để tiếp tục nghiên cứu sâu hơn về Python, cũng như có thể phát triển các ứng dụng desktop, game, hay thậm chí là phát triển một website với Python. Python phù hợp với tất cả mọi người, từ những lập trình viên chính thống đến những người chỉ học Python để giải trí.

Python

Python logo

Python là một ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng, python hoàn toàn tạo kiểu động, cấp phát bộ nhớ động. Mục đích ra đời của Python là cung cấp một ngôn ngữ lập trình có cấu trúc rõ ràng, sáng sủa, thuận tiện cho người mới học lập trình. Python được phát triển bởi Guido và Rossum. Phiên bản đầu tiên được phát hành vào năm 1991. Python được lấy cảm hứng từ ABC, Haskell, Java, Lisp, Icon và Perl. Python là một ngôn ngữ thông dịch, đa nền tảng. Một trong những đặc điểm độc nhất của Python là ngôn ngữ này không dùng đến dấu chấm phẩy, dấu mở-đóng ngoặc {} để kết thúc câu lệnh hay khối lệnh, mà cách duy nhất để nó nhận biết một lệnh là dấu thụt đầu dòng.

Hiện tại Python có hai dòng phiên bản là dòng 2.x và 3.x. Phiên bản Python mà serie này sử dụng là phiên bản 3.5.1. Ngày nay Python được phát triển bởi một cộng đồng tình nguyện trên khắp thế giới, và lẽ dĩ nhiên nó là một phần mềm mã nguồn mở.

Trang chủ của Python nằm tại địa chỉ python.org.

Sử dụng Python

Trước tiên bạn lên trang chủ của Python down về và cài đặt. Sau đó các bạn mở Command Prompt (cmd) lên. Đến đây bạn có 2 cách để biên dịch một chương trình Python. Cách một là chạy trực tiếp Python bằng cách gõ python.exe (hoặc python không cũng được, không cần đuôi .exe), khi đó dòng giới thiệu của Python hiện ra và bạn có thể sử dụng các lệnh của Python trên command prompt.

C:\Users\PhoCode\python.exe
Python 3.5.1 <v3.5.1:37a07cee5969, Dec 6 2015, 01:38:48> [MSC v.1900 32 bit (Intel)] on win32
Type "help", "copyright", "credits" or "license" for more information.
>>> print ("Hello World")
Hello World
>>>

Hàm print() có tác dụng in một đoạn text ra màn hình. Cách thứ 2 là bạn tạo một file text với đuôi là *.py và viết script trong đó, ví dụ:

print ("Hello World")

Sau đó bạn gõ python.exe kèm theo tên file phía sau, bạn có thể phải chỉ ra cả đường dẫn đến file đó nữa nếu thư mục hiện hành trên Command Prompt của bạn không phải là thư mục chứa file py.

C:\Users\PhoCode\python C:\hello_world.py
Hello World

Thông thường khi viết code thì chúng ta sẽ dùng cách viết code trong file riêng khi làm một chương trình gì đó, còn với cách viết lệnh trực tiếp thì chúng ta sẽ dùng để test các thư viện, hàm…v.v.

Kết thúc bài đầu tiên, bạn đã có biết sơ qua về ngôn ngữ lập trình Python và biết cách làm thế nào để chạy một chương trình Python. Nếu có gì khúc mắc bạn có thể đặt câu hỏi trong phần bình luận.